Başlıklarla Türkiye Uzay Ajansı

Siz değerli okurlarımızı; yakından takip ettiğim, beni oldukça heyecanlandıran bir kurumla selamlıyorum bu yazımla: Türkiye Uzay Ajansı! ‘’TUA’’ kimdir, ne yapar, neyi amaçlar sorularıyla yola çıktım ve işte sizin için derlediklerim:

Bildiğiniz üzere 9 Şubat 2021 tarihinde Milli Uzay Programı açıklandı ve aslında bu açıklamayla beraber Türkiye Uzay Ajansı’nın tanınırlığının arttığını söylemek yanlış olmaz. 

Ankara merkezli Türkiye Uzay Ajansı, Aralık 2018 yılında kurulmuş bir devlet kuruluşudur. Okudukça ilginizi ikiye katlayacak olan bu kurumun görev ve yetkilerini ise, özet halinde, aşağıdaki şekilde sıralamak mümkün:

1. Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerine yönelik orta ve uzun vadeli amaçları, temel ilke ve yaklaşımları, hedef ve öncelikleri, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını da içeren stratejik planlar hazırlamak,

2. Rekabetçi bir uzay ve havacılık sanayinin geliştirilmesi, toplumun refahı ve millî menfaatler doğrultusunda uzay ve havacılık teknolojilerinin kullanımının yaygınlaştırılması, uzay ve havacılık teknolojileri alanında bilimsel ve teknolojik altyapıların ve insan kaynaklarının geliştirilmesi,

3. Uzaya bağımsız erişim imkânı sağlayacak tesis ve teknolojilerin kazanılması,

4. Uzay araçları ve uzay yer sistemlerine ilişkin ulusal egemenlik kapsamındaki hakların kullanımına karar vermek, bu hakların yönetimi ve kullandırılmasına yönelik usul ve esasları belirlemek ve bu haklarla ilgili ulusal yükümlülüklerin gereklerini yerine getirmek, uzay yer istasyonlarının işletilmesine yönelik sözleşme imzalamak, uzay yer istasyonları arasında koordinasyonu sağlamak, ülkemizin uzaya yönelik hak ve menfaatlerinin korunması ve güvence altına alınması için ulusal ve uluslararası kuruluşlarla koordinasyonu yürütmek,

5. Ticari, bilimsel ve araştırma-geliştirme amaçlı uzay operasyonları ile insanlı veya insansız uzaya erişim ve uzayın keşfine yönelik operasyonları yaptırmak veya yapılmasını koordine etmek,

6. Uydu, fırlatma araç ve sistemleri, hava araçları, simülatörler, uzay platformları dâhil uzay ve havacılıkla ilgili her türlü ürün, teknoloji, sistem, tesis, araç ve gereçlerin tasarımı, üretimi, entegrasyonu ve gerekli testlerinin yapılmasını sağlamak amacıyla plan, proje ve çalışmalar yapmak veya yaptırmak,

7. Ülke genelinde uzay ve havacılık bilim ve teknolojilerine yönelik ilgi ve merakın geliştirilmesinde öncülük yapmak,

8. Uzayın keşfine yönelik araştırmalar yaptırmak, 

9. Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerinde dışa bağımlılığı azaltmak, uluslararası alanda rekabet gücünü artırmak, bilimsel ve teknolojik altyapıyı oluşturmak ve her türlü yeni teknolojinin geliştirilmesi amacıyla Ar-Ge ve yüksek teknoloji girişimciliği destek programları hazırlamak,

10. Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojileri ile ilgili olarak uygulamaların gelişimini ve yaygınlaştırılmasını destekleyici mahiyette finans, hukuk, yönetim, işletme, pazarlama ve benzeri konularda çalışmalar yapmak,

ve son olarak;

11. Uluslararası uzay hukukundaki gelişmeleri izlemek ve muadil yabancı kuruluşlar ile işbirliği yapmak, uzay hukukuna ilişkin mevzuat dâhil her türlü çalışmaları yürütmek.

‘’Ülkemizin uzay alanında nitelikli insan kaynağını ve uzay ekosistemini hızla geliştirerek, gerektiğinde uluslararası işbirliklerini de değerlendirerek devletimizin uzay stratejisini verimli, güvenli ve sürdürülebilir şekilde gerçekleştirmek.’’ misyonuyla yola çıkan Türkiye Uzay Ajansı, önemli projelere ve işbirliklerine imza atıyor. Merakımızı kaşındıran işlerden bahsetmeye geçmeden önce uyarmak isterim; ağzınız bir süre açık kalabilir!

Ay’a gidiyoruz! Ay ile ilk temasın gerçekleştirilmesi, TUA hedeflerinden sadece bir tanesi. Ancak Milli Uzay Programı ile açıklanan diğer hedeflere de kısaca değinmek istiyorum.

Ay Araştırma Programı, diğer bir deyişle AYAP-1 projesi ile birlikte Ay’a ulaşılacak ve Ay’dan veri toplanacak. TUA, bu hedef doğrultusunda uzay aracını Ay yörüngesine taşıyacak Milli Hibrit İtki Sistemi’yle ilgili ayrıntıları resmi twitter hesabı üzerinden paylaştı. 16 Mart 2022 tarihli gönderiye şuradan ulaşabilirsiniz: https://twitter.com/tuajans/status/1504063386363080713?cxt=HHwWksC9_crrwN8pAAAA

Türk Astronot ve Bilim Misyonu projesi, bilim misyonu çerçevesinde bir Türk vatandaşının uzaya gönderilmesi ve bilimsel deneyler gerçekleştirilmesi amacıyla ortaya konulmuş. Seçilecek ve yoğun eğitim süreçlerinden geçecek olan bu kişi, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) bazı bilimsel görevleri yerine getirecek.

Uzaya Erişim ve Uzay Limanı, “geleceğin fırlatma aracı teknolojileri, faydalı yükleri ve yörüngeleri ile fırlatma üsleri konularını çalışmak” gayesiyle ivme kazanmış diğer bir TUA projesi. İlgili proje kapsamında birtakım çalışmalar yapılmış olup önümüzdeki süreçlerde kendisini daha çok konuşuyor olacağız gibi görünüyor. 

Uzay Havasına İlişkin Teknolojik Araştırmalar çerçevesinde ülkemizin uzay bilimleri ile uzay havasına ilişkin yetkinliğinin artırılması, teknik ve bilimsel altyapı oluşturulması hedefleniyor.

Bölgesel Konumlanma ve Zamanlama Sistemi projesiyle ise ‘’Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ihtiyaç duyduğu milli konumlama ve zamanlama bilgisini, barış, kriz ve harekat durumlarında 7 gün 24 saat kesintisiz olarak elde etmesine imkan sağlayacak sistemin mümkün olan en üst düzeyde yurtiçi imkanlarla hayata geçirilmesinin sağlanması’’ amaçlanıyor. 

Yukarıda yer verilen başlıklar haricinde Küp Uydu, Radyasyon Dedektörü gibi projelerin varlığından da söz etmek mümkün. 

Her ne kadar Türkiye Uzay Ajansı üzerine konuşacağımız daha çok şey olsa da şimdilik bu kurumu tanımış olalım ve detaylı sohbetlerimizi önümüzdeki günlere bırakalım.

“İstikbal göklerdedir. Göklerini koruyamayan uluslar, yarınlarından asla emin olamazlar.” Mustafa Kemal ATATÜRK

Kaynakça

Öykü Kurt

“İlim ve fen ve ihtisas nerede varsa, sanat nerede varsa gidip öğrenmeye mecburuz.”Mustafa Kemal Atatürk